O lataniu i dywanach

W listopadzie wybraliśmy się do pałacu Pod Blachą na warsztaty rodzinne pt. “W orient gaju, baju baju...”. Na zajęciach rozmawialiśmy o skrzydłach, o lataniu i wykonaliśmy kolorowego egzotycznego ptaka. Spotkanie odbyło się w otoczeniu unikatowych dywanów, prezentowanych w ramach wystawy kobierców wschodnich z kolekcji Fundacji Teresy Sahakian.

Wystawa kobierców wschodnich - Zamek Królewski, pałac Pod Blachą.

Lubimy czytać historie o latających dywanach, a nasza córka miała nawet okazję bawić się  na kilimach pochodzących z Azerbejdżanu.  Na wystawie odnaleźliśmy kilkanaście tkanych dzieł pochodzących z tego kraju.

Kobiernictwo jest jedną z najbardziej popularnych i najstarszych form sztuki na Bliskim Wschodzie i na Kaukazie. Tradycyjna azerbejdżańska sztuka tkania dywanów została nawet uznana przez UNESCO za niematerialne dziedzictwo kulturowe ludzkości. Czy wiecie, że pierwsze dywany powstały już w starożytności? Świadczą o tym znalezione podczas prac wykopaliskowych, prowadzonych na terenach dzisiejszego Iranu (miasto Maku, jezioro Urmia), figurki i rysunki przedstawiające zwierzęta udekorowane ozdobnymi tkaninami. Na obszarze Azerbejdżanu w katakumbach w okolicach miasta Mingaczevir archeolodzy odkryli fragmenty dywanów i chodników oraz narzędzia do tkania pochodzące z III – VIII wieku n.e.

W XIV wieku bogato zdobione "wschodnie" kobierce zaczęto w dużych ilościach wywozić do Europy. Szybko stały się cennym elementem wystroju wnętrz i przyciągały uwagę znanych artystów, co znajdywało odzwierciedlenie w ich pracach. Dlatego też na średniowiecznych obrazach włoskich, niderlandzkich, czy niemieckich malarzy do dziś można podziwiać orientalne dywany.

Obraz niderlandzkiego malarza Jana van Eycka przedstawiający Madonnę kanonika van der Paele na tle dywanu typu Kuba (XV wiek). Źródło:  https://pl.wikipedia.org/ The Yorck Project: 10.000 Meisterwerke der Malerei

Tradycyjna azerbejdżańska sztuka tkania dywanów jest ściśle powiązana z codziennym życiem i obyczajowością lokalnych społeczności. Przez lata była przekazywana ustnie i drogą praktycznej nauki z pokolenia na pokolenie. Azerbejdżańskie dywany klasyfikuje się, biorąc pod uwagę geografię, wzory, kompozycję, układ kolorów i technikę tkania. Nazwa kobierców wywodzi się  od regionów i miejscowości, w których powstały. Zwyczajowo wyróżnia się 7 szkół dywanów: w Kubie, Baku, Gandży, Karabachu, Tabrizie, Szyrwanie i Kazachu. W kolekcji prezentowanej w pałacu Pod Blachą można zobaczyć m.in. kobierce gandżyjsko– kazachskie, karabaskie i szyrwańsko- kubińskie. Kompozycja większości dywanów jest silnie zgeometryzowana, a zestawienie kolorów bogate i barwne – często w tonacji czerwonej. Warto zwrócić uwagę na elementy klasycznego ludowego wzornictwa np. rysunki zwierząt i ptaków o charakterze totemicznym.

Pałac Pod Blachą - tworzymy orientalne ptaki

W poszukiwaniu latających dywanów

Praktyczne wskazówki

W weekendy w Zamku Królewskim odbywają się cykle edukacyjne:  Szkatułka księżniczki, skarb królewicza (dla dzieci w wieku 5-10 lat), Zamkowe wędrówki (dla dzieci w wieku 8 – 12 lat) i Szlakiem Orientalnych Opowieści (dla dzieci w wieku 5-10 lat).

Informacje o cenach biletów do Zamku Królewskiego i pałacu Pod Blachą znajdują się tutaj. Ekspozycje można zwiedzać bezpłatnie w niedzielę. W sezonie zimowym Trasa Zamkowa i pałac Pod Blachą są czynne w godz. 10.00-16.00 (od wtorku do soboty) i w godz. 11.00-16.00 (w niedziele).

Nasz przepis na orientalnego ptaka, którego wykonaliśmy podczas warsztatów pt. "W Orient gaju, baju baju" znajdziecie na naszej przyrodniczej stronie pt. Przyroda jest fajna!